Banner Viadrina

Działalność badawcza

Obecnie na naszej katedrze realizowane są następujące projekty badawcze:

  • Polityka i religia w demokracjach liberalnych
  • Radykalizm prawicowy na Zachodzie i Wschodzie
  • Polityka imigracyjna i integracyjna w społeczeństwach europejskich i pozaeuropejskich
  • Kultura polityczna i państwo

 

 

I. Polityka i religia w demokracjach liberalnych

Ia) R.E.M. (Religion, Euroscepticism, and the Media) 

 

opracowanie: Michael Minkenberg, we współpracy z: Claes de Vreese (Inst.) / Sara Binzer Hobolt (Inst.) / Wouter van der Brug (Inst.)

finansowanie: NORFACE

This project takes as its starting point the emergence of Euroskepticism across Europe. No theory of European integration foresaw the emergence of mass public skepticism towards the integration project. European politicians and scholars alike are searching for answers to better understand the emergence and possible consolidation of Euroskepticism. The recent reluctance towards European integration coincides with a) the presence of conflicts between social and political groups and between countries, often with clear religious dimensions, such as Turkey 's membership of the EU and b) the electoral success of anti-immigration and populist political parties across Europe. These processes all take place in established democracies in which the media play a central role in the relationship between politics and citizens. This collaborative cross-nationally comparative research proposal is located in the intersection between Euroskepticism, media and religion.

The project draws on several data sources, including existing and new to be collected data. The project relies on large already collected survey and media content data sets, including the European Social Survey (ESS), European parliamentary post elections surveys (EES), Eurobarometer (those containing religion measures), studies of national referenda on issues of European integration, and media content analysis data of the campaigns leading up to national referenda and the 1999 and 2004 European parliamentary elections. In addition, new survey and media content data as well as experimental data will be collected.

The team consists of international experts in the fields of political communication, electoral behavior, religious attitudes, and European integration.

The PI (De Vreese) is professor of political communication and has published extensively on the media coverage of European integration and its effect on public support for European integration. - Three team members are members of the core group of the 2004 European election study (EES) (de Vreese, Van der Brug and Freire),

Two are scholars and experts of right wing voting and religion as a social and political force (Van der Brug and Minkenberg),

Two team members are involved in studies of European referenda and media and public opinion leading up to the referenda on the EU constitutional treaty (De Vreese and Hobolt).

The team and their access to existing data sources therefore present considerable potential for synergy effects. The PI is responsible for project integration, management, supervision of PhD student, and working on the media, opinion and experimental data with the PhD student and with the team members on collaborative pieces. Dr. Van der Brug will work on EES data, linking ani-immigration, religion and Euroskeptic voting. Prof. Dr. Minkenberg will work on EES and ESS data to assess the relationship between Euroskepticism and religion. Dr. Freire will work on EES data to look at structural determinants of religious affiliation and the relationship with other social forces. Dr. Hobolt will work on religion, media, public opinion and referendums on European integration, using existing referendum data.

Zespół badawczy

Claes H. de Vreese , PhD (University of Amsterdam), [ c.h.devreese@uva.nl ] is Professor and Chair of Political Communication and Scientific Director of The Amsterdam School of Communications Research ASCoR in the Department of Communication Science at the University of Amsterdam. He is also Adjunct Professor of Political Science and Journalism at the University of Southern Denmark.

André Freire , Ph.D. (Social Sciences Research Institute of the University of Lisbon: ICS-UL), andre.freire@iscte.pt , is Assistant Professor at the Department of Sociology of the University Institute of Social Sciences and Business Studies (ISCTE), Lisbon, Portugal.

Sara Binzer Hobolt , PhD (University of Cambridge), [sara.hobolt@politics.ox.ac.uk] is Post-doctoral Fellow in Quantitative Methods at the Department of Political and International Relations, and a Research Fellow at Nuffield College, University of Oxford.

Michael Minkenberg , PhD (University of Heidelberg) is Professor of political science and Vice President of International Affairs at the European University Viadrina in Frankfurt (Oder), Germany

Wouter van der Brug , PhD ( University of Amsterdam ), [w.vanderbrug@uva.nl] is a political scientist and Assistant Professor of methods in the Department of Communication Science at the University of Amsterdam .

 

I.b) Religia, polityka i policies w demokracjach liberalnych

opracowanie: Michael Minkenberg

Wbrew wszystkim prognozom teorii sekularyzacji, wpływy religii na politykę w demokracjach liberalnych nadal są zauważalne. Posługując się analizą porównawczą, projekt ten zamierza zbadać czynniki określające obszary wpływu religii na politykę. Obok oddziaływania na zachowania polityczne (zachowanie wyborcze, partie polityczne) wyróżnić tu można wpływ na kształtowanie polityki (policy making), do tej pory prawie nie stematyzowany i zanalizowany w porównawczych badaniach nad public policies. Biorąc pod uwagę zorientowanie niniejszej analizy porównawczej na teorię modernizacji, obejmuje ona wszystkie demokracje liberalne w rozwiniętych społeczeństwach przemysłowych.

Publikacje:

  • M. Minkenberg, Politik und Religion. PVS-Sonderheft 33/ 2002, hg. mit Ulrich Willems (Wiesbaden: Westdeutscher Verlag 2003)
  • M. Minkenberg, “Politik und Religion im Übergang – Tendenzen und Forschungsfragen am Beginn des 21. Jahrhunderts“, mit Ulrich Willems, in: Minkenberg/Willems (Hg.), Politik und Religion (2003), S. 13-41.
  • M. Minkenberg, „Abtreibungsregime im Vergleich: Religiöse Einflüsse auf ‚Public Policy' in westlichen Demokratien“, in: Manfred Brocker u.a. (Hg.), Religion – Staat – Politik (Wiesbaden: Westdeutscher Verlag: 127-148.
  • M. Minkenberg, „Die Christliche Rechte und die amerikanische Politik von der ersten bis zur zweiten Bush-Administration“, in: Aus Politik und Zeitgeschichte B46/2003 (10. Nov. 2003), S. 23-32.

 

 

I.c) Religia i demokracja w teorii i empirii

opracowanie: Michael Minkenberg

 

 

I.d) Konflikty moralno- polityczne w społeczeństwach katolickich – Polska, Włochy i Hiszpania. Analiza porównawcza

opracowanie: Anja Hennig (projekt doktorski)

 

 

II. Radykalizm prawicowy na Zachodzie i Wschodzie

II.a)Radykalizm prawicowy w demokracjach zachodnich – interakcja, organizacja, efekty

opracowanie: Michael Minkenberg

W nawiązaniu do wcześniejszych badań dotyczących radykalizmu prawicowego zbadana zostanie porównawczo interakcja grup radykalnie prawicowych z otaczającym ich środowiskiem politycznym. Projekt obejmuje tu więc zarówno partie jak i ruchy społeczne i ma na celu odpowiedź na dwa pytania badawcze: w jaki sposób partie radykalnie prawicowe współdziałają z innymi partiami i organizacjami politycznymi, w szczególności w instytucjonalnych ramach parlamentów lub jako członkowie koalicji rządowych?  Jaka współzależność istnieje pomiędzy partiami radykalnie prawicowymi i innymi formami organizacyjnymi lub ruchami społecznymi? W tym celu zastosowany zostanie model oparty na teorii interakcji, który został już wypracowany w pracy habilitacyjnej koordynatora projektu. Ostatecznie projekt ma wyjaśnić wpływ partii i ruchów radykalnie prawicowych na różnych płaszczyznach polityki, szczególnie pod względem pytań dotyczących współczesnych społeczeństw imigracyjnych.

Publikacje:

  • M. Minkenberg, “The Politics of Citizenship in the New Republic“ in: Herbert Kitschelt und Wolfgang Streeck (Hg.) Germany Beyond the Stable State . Sonderheft der West European Politics v. 26, no. 4 (Okt. 2003), S. 219-240. 
  • M. Minkenberg, “Rechtsradikalismus/Rechtsextremismus“, in: Dieter Nohlen (Hrsg.), Kleines Wörterbuch der Politik . 3. überarb. Auflage (München: Beck, 2003), S. 425-431 
  • M. Minkenberg, “The Front National in Context: French and European Dimensions“, with Martin Schain, in: Peter Merkl/Leonard Weinberg (Hg.), Right-wing Extremism in the Twenty-First Century (London: Frank Cass, 2003), S. 161-190 
  • M. Minkenberg, “The West European Radical Right as a Collective Actor: Modelling the Impact of Cultural and Structural Variables on Party Formation and Movement Mobilization,” in: Comparative European Politics 1, 2 (Juni 2003), S. 149-170.

 

II.b) Radykalizm prawicowy w społeczeństwach okresu transformacji / w Europie Środkowej i Wschodniej.

Opracowanie: Michael Minkenberg, Timm Beichelt, Bartek Pytlas

W oparciu o wyniki porównawczych badań prawicowego radykalizmu analizowane i interpretowane będą charakterystyka i rola ruchów społecznych oraz partii radykalnie prawicowych w postsocjalistycznej Europie Środkowej i Wschodniej. Głównym zagadnieniem badawczym tego nawiązującego do teorii modernizacji projektu jest pytanie o wpływ „podwójnej transformacji“ po roku 1989 na rozwój prawicowego radykalizmu w Europie Środkowej i Wschodniej. Płaszczyznami badawczymi projektu są płaszczyzny opinii społecznej, pozapartyjnych ruchów społecznych oraz partii politycznych. Jako zmienną niezależną projekt identyfikuje zróżnicowane „wyposażenie“ kulturowe danych krajów, natomiast jako zmienną zależną – zróżnicowane formy oraz przejawy prawicowego radykalizmu. Owa wielopłaszczyznowa analiza zastosowana będzie do badania wszystkich społeczeństw okresu transformacji za wyjątkiem państw należących do WNP. 

Publikacje:

  • M. Minkenberg, “The Radical Right in a Changing Europe: An East-West Comparison“, w: EUROPE-NYC Newsletter des New York Consortium for European Studies (Wrzesień 2003), s. 1-2, 8.

  • M. Minkenberg, “Cultural Legacies in Post-Socialist Europe: The Role of the Various Pasts in the Current Transformation Process”, wyd. razem z Timmem Beicheltem. FIT-Papers (Frankfurt/Oder: Frankfurter Institut für Transformationsstudien, 2003).

  • M. Minkenberg, “Introduction”, razem z Timmem Beicheltem, w: Cultural Legacies in Post-Socialist Europe: The Role of the Various Pasts in the Current Transformation Process , wyd. razem z Timmem Beicheltem. FIT-Papers (Frankfurt/Oder: Frankfurter Institut für Transformationsstudien, 2003), s. 3-7.

 

II.c) Represja i reakcja: O oddziaływaniu represji na grupy radykalnie prawicowe.

Opracowanie: Michael Minkenberg, Rainer Erb

Projekt ten osadzony jest w ramach inicjatywy projektowej pod kierownictwem Prof. Dr. Wilhelma Heitmeyera z Uniwersytetu w Bielefeld. Interdyscyplinarna sieć badawcza „Wzmacnianie potencjału integracyjnego nowoczesnego społeczeństwa“ („Stärkung von Integrationspotenzialen einer modernen Gesellschaft“), w skład której wchodzi 17 projektów szczegółówych, postawiła sobie za cel analizę wyniszczających skutków procesów dezintegracyjnych oraz czynników sukcesu integracji. W ramach powyższej analizy projekt „Oddziaływanie represji“ skupia się na zagadnieniu, jakie efekty w walce z zagrożeniami politycznymi takimi jak radykalizm prawicowy przynosi instrumentarium „broniącej się demokracji“ („wehrhafte Demokratie“). Główne pytanie badawcze projektu brzmi: W jaki sposób ugrupowania radykalnie prawicowe reagują na represje? Czy zaobserwować można „wyciąganie wniosków“ lub inne efekty, które niwelują lub wręcz odwracają działanie represji? W centrum badań stoi więc zagadnienie sukcesu represji przeciwko członkom ugrupowań radykalnie prawicowych, ew. zagadnienie odstąpienia lub zaostrzenia pozycji organizacji radykalnie prawicowych wskutek państwowych, ale również niepaństwowych interwencji.

Publikacje:   

  • M. Minkenberg, Expertise: Der politikwissenschaftliche Forschungsstand zu Rechtsradikalismus, Fremdenfeindlichkeit und Gewalt (Frankfurt/Oder: 2003)

  • M. Minkenberg, “Repressionsstrategien gegen Rechtsradikalismus und Gewalt“ w: Forschungsjournal Neue Soziale Bewegungen Jg.. 16, Heft 4 (Dez. 2003), S. 31-42.

 

II.d) Strategie przeciwko prawicowemu radykalizmowi w Europie i Ameryce Północnej

Opracowanie: Michael Minkenberg

We współpracy z Fundacją Bertelsmanna

 

II.e) Flourish or Flash? Rechtsradikale Parteien in den Parlamenten Osteuropas: Polen, Slowakei, Tschechien und Ungarn im Vergleich

(Flourish or Flash? Partie radykalnie prawicowe w parlamentach Europy Wschodniej: w Polsce, w Czechach, na Słowacji i na Węgrzech. Analiza porównawcza).

 

Opracowanie: Michaela Grün (projekt dysertacji doktorskiej)

 

 

III. Polityka migracyjna i integracyjnych w społeczeństwach europejskich i pozaeuropejskich

 

III.a) Transnationale Migration und Politik der zweiten Generation

(Migracja ponadnarodowa a polityka drugiego pokolenia)

 

Opracowanie: Katharina Blumberg-Stankiewicz (projekt dysertacji doktorskiej)

 

III.b) Wpływy kultury na politykę imigracyjną i integracyjną

 

Opracowanie: Michael Minkenberg

 

 

IV. Kultura polityczna a państwo

 

Głównym punktem zainteresowania tego obszaru badań są pytania, w jaki sposób powstają i funkcjonują stolice w nowych demokracjach i nowych narodach. Szczególne znaczenie mają tu ukształtowanie architektoniczne oraz planowanie urbanistyczne; szczególną uwagę zwraca się tu na te miasta, które – jak w przypadku Brasilii – powstały na desce kreślarskiej.